Suudi Arabistan, ABD merkezli video yapay zekâ girişimi Luma AI’ın 900 milyon dolarlık dev yatırım turuna liderlik ediyor. Bu hamle, Riyad’ın küresel yapay zekâ yarışında iddiasını sert biçimde artırdığı bir döneme denk geliyor. Yatırım, Suudi Kamu Yatırım Fonu’nun (PIF) desteklediği Humain tarafından yönetiliyor ve Luma AI’ın değerlemesini 4 milyar doların üzerine taşıyor.
Yatırımın, bu hafta Washington’da düzenlenen ABD–Suudi Yatırım Forumunda duyurulması bekleniyor. Etkinliğe Veliaht Prens Muhammed bin Selman bizzat katılıyor ve forum kapsamında ABD şirketleriyle bir dizi yeni iş birliğinin açıklanması öngörülüyor. Bu süreç, Donald Trump’ın mayıs ayındaki Riyad ziyaretinde başlayan teknoloji odaklı yakınlaşmanın devamı niteliğinde.
50 milyar dolarlık AI bütçesi: “Kısa vadede harcayacağız”
Veliaht Prens, ABD Başkanı Donald Trump ile yaptığı görüşmede Suudi Arabistan’ın yakın vadede yaklaşık 50 milyar doları yapay zekâya yatıracağını açıkladı. Krallığın amacı, PIF’in yaklaşık 1 trilyon dolarlık büyüklüğünden güç alarak yapay zekâda küresel bir merkez hâline gelmek.
Bu stratejinin parçası olarak Humain, dünyanın en büyük veri merkezi kümelerinden biri olması hedeflenen Project Haloyu inşa ediyor ve bu altyapının bir bölümü Luma AI’ın eğitim süreçlerine ayrılacak.
Luma AI: “Fiziksel dünyayı anlayan modeller” peşinde
Kaliforniya merkezli Luma AI, metin yerine video, robotik veri, görüntü ve ses üzerinden öğrenen yeni nesil “world model” yapay zekâlar geliştiriyor. Bu modeller, sadece sahne üretmekle kalmayıp fiziksel dünyadaki kuralları, objelerin davranışlarını ve hareket dinamiklerini öğrenebiliyor.
Luma’nın kurucu ortağı Amit Jain, hedeflerini şöyle açıklıyor:
“İnsanlığın dijital hafızasındaki yaklaşık bir katrilyon tokenlık veriyi kullanabilen, gerçek dünyayı anlayan sistemler inşa ediyoruz. Bu modeller, hem bilimsel keşifleri hızlandırabilir hem de fiziksel dünyada çalışan robotik sistemlere temel oluşturabilir.”
Bu alanda Google DeepMind, Meta ve Fei-Fei Li’nin World Labs girişimi de yarışıyor. Yani Luma AI, hızla ısınıp milyarlarca doların akıtıldığı bir rekabetin tam ortasında.
Arapça ve bölgesel veriyle “kültürel uyumlu” modeller
Yatırım paketinin dikkat çeken unsurlarından biri de Humain’in Arapça ve bölgesel veriyle eğitilecek, kültürel açıdan uyumlu modeller geliştirme girişimi. Bu, Suudi Arabistan’ın yerel yapay zekâ kapasitesini artırma ve bölgesel teknoloji liderliği hedefiyle uyumlu.
AMD Ventures ve a16z de turda
Mevcut yatırımcılar Andreessen Horowitz (a16z), Amplify Partners ve Matrix Partners yeniden katılırken; tura AMD Ventures da dâhil oldu. Bu da Luma AI’ın özellikle GPU ekosistemiyle kurduğu ilişkileri güçlendirdiğine işaret ediyor.
Enerji gelirlerine bağımlılığı azaltma stratejisi
Suudi Arabistan, petrol gelirlerindeki dalgalanmaların ardından yatırım stratejisini yeniden kalibre ediyor. Ancak AI, hâlâ “dokunulmaz sektör” konumunda. Krallık; veri merkezleri, model eğitimi, yarı iletken tedariki ve girişim yatırımlarına büyük kaynak aktarmaya devam ediyor.
Humain CEO’su Tareq Amin, daha önce FT’ye yaptığı açıklamada şirketin 10 milyar dolarlık AI yatırım fonukurduğunu ve Nvidia dahil çok sayıda yarı iletken şirketiyle çip tedariki için görüştüğünü söylemişti.
Özetle:
Suudi Arabistan, Luma AI yatırımıyla hem ABD ile ilişkilerini güçlendiriyor hem de küresel yapay zekâ yarışında masada büyük oyunculardan biri olduğunu yeniden gösteriyor. Humain’in devasa veri merkezi projeleri ve bölgesel model çalışmaları, krallığın “AI süper gücü” olma hedefini hızlandıracak gibi görünüyor.
