Italian Tech Week’te sahneye çıkan Amazon kurucusu Jeff Bezos, yapay zekâ etrafındaki şişkin değerlemeleri “endüstriyel/iyi türden balon” olarak niteledi; kısa vadede bazı yatırımcıların zarar edebileceğini ancak uzun vadede toplumsal faydanın “gigantik” olacağını söyledi. Aynı konuşmada, 10–20 yıl içinde yapay zekâ eğitimi için uzayda gigawatt ölçekli veri merkezleri kurulabileceği öngörüsünü paylaştı.
Torino’daki Italian Tech Week’te konuşan Bezos, AI yatırımlarındaki aşırı iştahı dot-com ve biyoteknoloji döngülerine benzetti: O dönemlerde de kötü fikirler fonlanmış, balon patlamış ama geride kalan altyapı ve bilgi birikimi topluma geniş fayda üretmişti. Benzer şekilde bugün de AI çevresinde şişen değerlemelerin kısa vadede düzeltmegetirebileceğini, ancak “temel trendin kalıcı” olduğunu vurguladı. Financial Times ve Business Insider’ın aktardığına göre Bezos, “bunun finansal sistem kaynaklı yıkıcı bir balon değil, sanayi/teknoloji birikimi yaratan bir balon” olduğunu belirtti.
Bezos’un uzay veri merkezleri tezi, AI eğitim kümelerinin devasa enerji ve soğutma ihtiyacına bir yanıt olarak kurgulanıyor. Reuters’ın geçtiği notlara göre Bezos, 24/7 kesintisiz güneş enerjisinin ve hava koşullarından arınmışbir ortamın, yörüngedeki tesisleri zaman içinde karasal DC’lere kıyasla daha rekabetçi kılabileceğini savunuyor. Elbette roket fırlatma/servis maliyetleri ve bakım zorlukları bu vizyonun en kritik engelleri. Yine de artan AI–bulut CAPEX dalgası, “enerji–soğutma–arazi” darboğazlarını aşmak için yeni mimariler arandığını gösteriyor.
Neden önemli?
- Değerleme ve gerçekler: “Balon” tartışması, AI hisseleri ve özel piyasa değerlemelerinde seçicilik dönemine girildiğini teyit ediyor. Bezos’un mesajı, uzun vadeli AR-GE ve altyapı yatırımlarının hız kesmeyeceği yönünde.
- Enerji/altyapı boyutu: Veri merkezlerinde enerji yoğunluğu ve su kullanımı gündemde. Bezos’un “yörünge DC” vizyonu, AI’ın enerji coğrafyasını kökten değiştirebilecek bir tartışma başlatıyor.
- Avrupa sahnesi: Aynı etkinlikte konuşan finans ve teknoloji liderleri de AI verimlilik potansiyelini kabul ederken, “hype → kazanç” eşleşmesinin her girişimde çalışmayabileceğini vurguladı.
Arka plan: Bezos, 2000’lerde Amazon’un borsa çöküşünü “şirketin gerçekleriyle piyasanın ruh hali ayrışabilir” diye hatırlatarak bugün AI için benzer bir ayrışmanın mümkün olduğuna işaret etti. FT’ye göre, ortaya çıkacak kazananlar ekonominin her sektöründe kalıcı üretkenlik artışları yaratabilir.